تداخلات دارویی در سالمندان شهر امیر کلا در سال 91- 1390

Drug Interaction in Older People of Amirkola (2011- 2012)


چاپ صفحه
پژوهان
صفحه نخست سامانه
مجری و همکاران
مجری و همکاران
دانلود
دانلود
علوم پزشکی بابل
علوم پزشکی بابل

اطلاعات کلی طرح
hide/show

کد رهگیری طرح 9441016
کد مصوب طرح 9441016
کد طرح در واحد ارائه دهنده
شماره ثبت در دبیرخانه 6668
عنوان فارسی طرح تداخلات دارویی در سالمندان شهر امیر کلا در سال 91- 1390
عنوان لاتین طرح Drug Interaction in Older People of Amirkola (2011- 2012)
محل اجرای طرح گروه فارماکولوژی
رسته مطالعاتی اپیدمیولوژیک توصیفی
سازمان مجری
تاریخ ارائه طرح 1394/08/05
تاریخ تصویب 1394/08/19
تاریخ شروع 1394/08/19
تاریخ خاتمه 1396/02/19
تاریخ خاتمه مصوب شورا
وضعیت گردش کار طرح های در دست اجرا

اطلاعات مجری و همکاران
hide/show

نام و نام‌خانوادگی سمت در طرح نوع همکاری درجه‌تحصیلی پست الکترونیک
زهرا فتح تبارمجریمجری اول Zahra.Fathtabar70@gmail.com
علی اکبر مقدم نیامجریمجری دومدکتری تخصصیmoghadamnia@gmail.com
علی بیژنیمجریمجری سومدکتری تخصصی پزشکیalibijani@yahoo.com
سید رضا حسینیمجریمجری چهارمدکتری تخصصی پزشکیhosseinim46@yahoo.co

[1]AHAP) به شماره 892917 می­باشد. که به صورت مطالعه کوهورت از سال 1390 بر روی کلیه افراد 60 سال و بالاتر شهر امیرکلا واقع در شمال ایران در حال انجام می­باشد. جمعیت شهر امیرکلا 26232 نفر و حدود 2200 نفر آنها بالای 60 سال هستند. شهر امیرکلا دارای دو مرکز بهداشتی درمانی می­باشد که لیست کلیه سالمندان در آن موجود است. از طریق تماس تلفنی و مراجعه به منازل، ضمن ارائه اطلاعات لازم در مورد طرح، از افراد سالمند جهت شرکت در مطالعه دعوت به عمل امد. اطلاعات لازم توسط شخص اموزش دیده با استفاده از پرسشنامه استاندارد جمع­آوری شد اطلاعات دارویی به صورت خود گزارش دهی و مشاهده داروهای مصرفی و نسخه­های بیمار جمع­آوری گردید و شامل تعداد، نوع و مصرف دارو بود. برای تعیین تداخل اثر بین داروهای تجویزی هرفرد، ابتدا افراد برحسب نوع بیماری و داروهای اختصاصی ان بیماری دسته بندی می شوند. سپس تعداد کل اقلام دارویی هر دسته بر حسب هر فرد در ان دسته استخراج می شوند. انگاه با استفاده از منابع معتبر کنترل تداخل دارویی از جمله منبع معتبر Drug Facts and Comparisons و یا سایت های معتبر Online مثل rxlist. Com یا drugs. Com تداخلات دارویی استخراج و براساس معیار سه گانه Beer دسته بندی و گزارش می شوند. این تداخلات دارویی بر حسب شدت و احتمال بروز دسته بندی شده و گزارش می شود. دلایل ضرورت و توجیه انجام کار تعریف مسالهمقدمه و بیان مساله: سالمندی "کاهش تدریجی توانایی یک فرد در سازگاری با محیط با از دست دادن توانایی عملکرد وی تعریف می شود "(1) .که طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت در کشور های در حال توسعه سن بیشتر از 60 و در کشورهای توسعه یافته سن بیشتر از 65 سال به عنوان سالمند شناخته می شود. جوامع مختلف به مدد پیشرفت ها وتوسعه اجتماعی اقتصادی به میانگین سنی بالاتری دست پیدا می کنند و امید به زندگی بیشتری را برای شهروندان خود به ارمغان می اورند (2). به طوری که امروزه بیش از 600 میلیون نفر از جمعیت جهان را افراد بالای شصت سال تشکیل می دهند و براساس پیش بینی ها این رقم تا سال 2020 به یک میلیارد نفر و تا سال 2050 به بیش از 1.970میلیارد نفر خواهد رسید (3) . براساس سر شماری رسمی، کشور ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای اروپایی در حال حرکت به سمت پیر شدن می باشد (4). در همین راستا در سرشماری سال 1375حدود 6.6 درصدکل جمعیت ایران را افراد بالای 60 سال تشکیل می­دادند که این رقم در سال 1385به 7.27 درصدو در سال 90به 8.2 درصد معادل 6.2 میلیون نفر رسید و پیش بینی می­شود تا سال 1400خورشیدی این رقم به حدود 10% کل جمعیت برسد (5). با این توصیف سیر جمعیت جهان رو به سالمندی است و نسبت سالمندان در هر سر شماری در مقایسه با قبل افزایش می یابد این افزایش در جوامع مسائل جدیدی را در جنبه های پزشکی، بهداشتی، روانی، اقتصادی و اجتماعی بوجود اورده است (6). سالمندان به دلیل تغییرات فیزیولوژیک ناشی از افزایش سن مستعد ابتلا به بیماری های متعدد ومزمن می­باشند که باعث می­شود این افراد نسبت به سایر دوره­های زندگی داروی بیشتری مصرف کرده و در نتیجه دچار عوارض دارویی بیشتری ­شوند (7). چند دارویی حالتی است که در ان پنج دارو و بیشتر بطور همزمان بدون در نظر گرفتن مشکل دارویی و مدت مصرف ان مورد استفاده قرار گیرند (8).که یکی ازمهم­ترین عواملی که به تعدد دارویی در سالمندان شدت می­بخشد تجویز داروهای مازاد بر نیاز انها به علت عدم اموزش کافی کارکنان گروه پزشکی در مورد تفاوت بین دارو درمانی سالخوردگان و بالغین جوان می باشد. امروزه مصرف صحیح و منطقی دارو یکی از اهداف سازمان بهداشت جهانی و به تبع ان وزارت بهداشت می­باشد. مصرف دارو به دلیل داشتن عوارض جانبی متعدد و هم­چنین هزینه­های بسیار سنگین ان در بودجه دارویی دولت، شرکت­های بیمه و در نهایت خانواده­ها از مسائل مهم جامعه به حساب می­اید (9). مطالعات متعددی که در زمینه چند دارویی نشان می دهند که شمار زیادی از سالمندان از چند دارو به طور همزمان که بیشتر از چهار قلم دارو بوده استفاده میکنند که ممکن است تداخلات مهمی ایجاد گردند (4). تداخل دارویی وضعیتی است که در ان احتمال می رود عملکرد یک دارو در اثر داروهای دیگر که به صورت همزمان استفاده میشود دچار تغییر گردد ( 10). همانگونه که در سطور قبلی اشاره شد سالمندان بیشتر از سایر قشرهای جامعه با این مسئله روبرو هستند زیرا افراد سالمند به دلیل وضعیت ویژه خود از جمله زندگی بدون همراه، بی توجهی و انزوای اجتماعی بیشتر در معرض خطر مصرف نادرست دارو و عوارض ناشی از ان هستند و نیازمند شناسایی و مدیریت دارو درمانی به شیوه برنامه­ریزی شده می­باشند (11). کاهش بازده قلب، کاهش کارکرد کبدی، افت عملکرد کلیوی، تغییرات همودینامیک در کنار تداخلات دارویی و استفاده از داروهای بدون نسخه موجب تشدید وضعیت بالینی سالمندان می­شود (7). معمول ترین تظاهرات تداخل دارویی در سالمندان شامل افتادن، افت فشار خون وضعیتی، نارسایی قلبی و توهم بوده است و داروهای قلبی عروقی، ضد فشار خون، داروهای دیابت و داروهای ضد التهابی غیر استروییدی از داروهای شایع تداخل دهنده هستند (12). هرچند که تمامی تداخلات دارویی قابل پیشگیری نیستند، اما اشنایی تیم درمانی با مکانیسم های تداخلات دارویی و اگاهی آنها از میزان وقوع آن و عوامل خطرزایی که احتمال وقوع تداخلات را افزایش می­دهند می­تواند سبب کاهش میزان وقوع تداخلات دارویی واقعی در بیماران سالمند گردد. در این رابطه نقش پزشک و اشتباهاتی که می­تواند رخ دهد و عدم همکاری بیمار نیز حایز اهمیت است. اشتباهات پزشک گاهی به دلیل این است که به اهمیت تغییرات فارماکوکینتیک که معمولا با افزایش سن و بیماری های مربوط به ان به وجود می­اید واقف نیست. دیگر اینکه پزشک از تجویزهایی که توسط پزشک قبلی برای بیمار انجام شده بی اطلاع است. عدم همکاری بیمار می­تواند ناشی از فراموشی یا گیج شدن وی باشد به ویژه اگر بیمار چند دارو را با هم مصرف کند و یا از عوارض احتمالی انها اگاهی نداشته باشد. این عدم همکاری ممکن است به صورت عمدی و هوشیارانه نیز رخ دهد(13). برهمین اساس میتوان با افزایش آگاهی و مداخلات از طریق همکاری داروساز و پزشک به کاهش در معرض قرار گرفتن و به حداقل رساندن خطرات مرتبط با ترکیبات مضر داروها در سالمندان کمک کرد(14). داروی مناسب سالمندان باید براساس سابقه بیماری، مقاومت دارویی، سلامت جسمی و روحی، توانایی جسمانی، حافظه، حمایت خانواده و........ انتخاب گردد. برای انتخاب داروی مناسب می توان از معیار Beers استفاده کرد. معیار بیرز (Beers Criteria): معیاری برای تعیین داروهای نامناسب در سالمندان است که شامل سه دسته: انتخاب نامناسب دارو، دوز اضافی و واکنش دارو- بیماری است. بر اساس این معیار در مطالعات گذشته نشان داده شده که تعداد زیادی از سامندان در معرض تجویز داروی نامناسب و عوارض ناشی از ان هستند (15). به طوری که سالانه تعداد زیادی از سالمندان به دلیل تداخل دارویی و عوارض دارویی در بیمارستانها بستری می شوند و هزینه زیادی بر دوش خانواده ها و بخش سلامت جامعه تحمیل میگردد که همین امر باعث شده است تا تداخلات دارویی در سالمندان یکی از نگرانی­های قابل توجه برای مدیران سلامت این جمعیت آسیب پذیر شود بررسی تجویز و مصرف چند دارویی برای افراد مسن کشور ما از مسایلی است که نیاز به دقت نظر و توجه خاصی دارد و یکی از موضوعات مهم سلامت و مراقبت از این گروه سنی به شمار می رود چراکه مطالعات متعدد در سالمندان کشور ما نشان داده است که مصرف چند دارویی از شیوعی بالا برخوردار بوده که باعث عوارض متعدد و تداخل دارویی گسترده در میان انها شده است. به همین دلیل تقلیل مصرف نامناسب و بی رویه دارو یکی از بهترین و به صرفه ترین راههای ارتقاء کیفیت مراقبت ها در این جمعیت است که این مهم با شناخت میزان تداخل دارویی و مطالعه عوامل موثر در ان امکان پذیر است)13). که بدنبال ان در مطالعه ای(1393) در سالمندان امیر کلا (بابل، ایران) شیوع مصرف چند دارویی در این جامعه 23.1درصد بوده است ولی در این مطالعه به میزان تداخل دارویی بالقوه در انان اشاره ای نشده است بنابراین باتوجه اهمیت زیاد تداخل دارویی در سالمندان و کمبود یا فقدان مطالعات جامع و بر پایه جمعیت (population based )در این زمینه در کشور این مطالعه با هدف تعیین میزان تداخلات دارویی در سالمندان شهر امیر کلا انجام می شود. فهرست منابع و مراجع علمی داخلی فهرست منابع و مراجع علمی خارجیمنابع و ماخذ: # عنوان منبع و ماخذ 1 McConatha. JT., Schnell. F., Volk Wein. K. et al. Attitudes toward aging: A comparative analysis of young adults from the United State and Germany. Jnt J Aging Hum Dev. Vol 53.No: (3) (2003): 203- 15. 2 Nokohan Ahvazi. Kh., Sahaf. R., Akbari Kamrani. A., Ghaffari. Sh., Ansari poor. A., Nokohan. F., Model outpatient prescription drugs in the elderly under Social Security Organization in 2010 . Elderlies Iran Journal of . Vol (6). No (23). 2010.persian 3 United Nation Population Division.Word population Prospects: The 2006 Revision Retrieved January, 2013, Available from http://www.Un.org/esa/population/poblications/WPP2006_Highlihgts_rev.pdf 4 Delshad Noghabi A. Baloochi Beydokhti T. Shamshiri M.Shareinia H. Radmanesh R. Polypharmacy and its Related Factors among Elderlies Iran Journal of Nursing (IJN) Vol.26, No.83, Aug 2013: 1-9.persian 5 Report GA. [Health Statistics in Gonabad University of Medical Sciences and HealthServices]. 2010 . Persian. 6 Shamlo. Gh., What Is Aging? Why do we grow old? Tehran: Chehr Publishers. PP: 70- 50.persian 7 Huang AR, Mallet L, Rochefort CM, Eguale T, Buckeridge DL, Tamblyn R. Medication-related falls in the elderly: causative factors and preventive strategies. Drugs Aging; Vol: (29).No: (5) (2012) :359-76. 8 Dovjak, p .Tool in polypharmacy. Z Gerontol Geriatr .Vol: (45). No: (6) .(2012): 468-472 9 Linjakumpu T, Hartikainen S, Klaukka T, Veijola J, Kivelä S-L, Isoaho R. Use of medications and poly pharmacy are increasing among the elderly. J Clin Epidemiol, ;Vol: 55.No: )8( (2002):809-17. 10 Almeida SM, Gama CS, Akamine N. Prevalence and classification of drug-drug interactions in intensive care patients.; Vol: 5.No: (4). Einstein 2007: 347-51. 11 Davati A, Jafari F, Samadpour M, Tabar K.. The survey of drug administration in elderly of Tehran. J Med Council Islamic Republic Iran. ;Vol: 25.No: (4). (2007)450-6. Persian 12 Richard W. Pretorius; Gordana Gatari ; Steven K. Swedlund ; and John R. Miller , Reducing the Risk of Adverse Drug Events in Older Adults. Wright State University Boonshoft School of Medicine, Dayton, Ohio;Vol:87.No:(5).2013:331-336. Copyright © 2013 American Academy of Family Physicians.) 13 Ahmadi. B., Alimohamadian. M., Mahmoodi. M., Polypharmacy among older adults in Tehran.Tehran University Medical Journal;Vol.64,No.9,Dec 2006: 65-71.persian 14 Manju T. Beier, Naushira Pandya. Managing Drug Interactions in Older Adults, Nova Southeastern University College of Osteopathic Medicine,2014 15 Blozic,E . Raplod,R .Von-overbeck,j. Reich,o . Poly pharmacy and potentially inappropriate medication in the adult, community –dwelling population in Switzerland drugs &aging ,Vol:30.No:(7), 2013 :561-568 16 Habibian. T., Polypharmacy among older adults in Amirkola on 2010- 2011. Dissertation For doctorate degree . Babol University of Medical science. No (1339). Aug 2014.persian 17 Aoam. 120 Factors Influencing the pattern of self-medication in an adult Nigerian population. No.3, editor2008 18 Khori. V., Semnani. Sh. Roshandel, Gh. Distribution of drug interactions and some related factors in those of insurance practitioners in Gorgan. Medical Journal of Tabriz University of Medical Sciences. Vol (27).No (4). 2006. PP: 32- 29. persian 19 Jay Bhattacharya Alan M. Garber Thomas. MaCurdy Stanford University. Trends in Prescription Drug Use by the Disabled Elderly NBER, and the Department of Veterans Affairs NBER Aging Conference The Boulders May 14, 2005 20 Binit N. Jhaveri, Tejas K. Patel, Manish J Barvaliya, Chandrabhanu Tripathi. Departments of Pharmacology, Government Medical College, India,Vol:5.No:(4).2014 21 Maureen runganga .nancye M Peel.ruth e hubbard Multiple medication use in older patients in post-acute transitional care: a prospective cohort study. Centre for research in geriatric Medicine, The University of Queensland school of Medicine,QlD, Australia; Clinical Interventions in aging , 2014 خلاصه نتیجه اجرای طرح سابقه علمی طرح و پژوهشهای انجام شده با ذکر مأخذ به ویژه در ایران خلاصه طرح طبق اهداف پیش بینی شده WhatRequirementsAreMet ملاحظات گروه ملاحظات ناظر HomeAddress WorkPlace aAbstract مهمانان جلسه دستور جلسه آینده دستور جلسه چکیده پایان نامه خلاصه

-->

پیوست ها
hide/show

نام فایل تاریخ درج فایل اندازه فایل دانلود
16.htm1394/08/2677285دانلود